İlk Stensil
Stencil – Stensil Stensil; ortaya çıkarmak istediğiniz şekilleri şablonlayarak veya kalıp çıkararak üretmek olarak tanımlanabilir. Stensilleri fotoğrafların negatifi gibi düşünün, bir negatifte koyu alanlar aslında ışıklı alanları belli etmekte, daha parlak alanlar ise ışığın negatife daha az çarptığı alanları belli etmekte. İlk stensil örneklerine tarih öncesi çağlarda mağaralarda rastlanıyor. O zamanki insanlar kalıp olarak ellerini kullanmışlar ve üzerlerine, yanlarına boya ya da çamur sürerek ellerini mağranın duvarından kaldırmışlar. Böylece ellerinin şekli mağara duvarlarına işlenmiş. O zaman için elinizin şeklini mağranın duvarına işlemek büyük bir mutluluk olsa gerek. Günlük yaşamda stensile, kitap kapaklarında, sokakta, afişlerde hatta evlerde de rastlayabilirsiniz. Bu noktada Stensil-Grafiti’den bahsetmek istiyorum. Aslında stensil’in kullanıldığı yerleri bilmekte fayda var ama bunu başka bir yazının konusu olarak planlıyorum. Şimdi devam edelim.
Stensil ve Grafiti – Stensil’in Grafiti’yle Buluşması
Grafiti sanatçıları, stensil’i sokakta kullamaya hemen başladılar, çünkü elinizde bir kalıp varsa bir kutu spray boyayla sabaha kadar bir sürü baskı yapabilirsiniz.
Benim için, iyi bir elden çıkmış stensil’e bakmak büyük haz. Şimdi o iyi ellerden bahsetmek istiyorum.
Blek le Rat
Stencil-Grafiti ya Blek le Rat’la ya da Banksy’le başlayacaktı diye düşünüyorum. Banksy’den daha sonra bahsedeceğim ve diğerlerinden de. Blek le Rat 1952 Paris doğumlu*(1), 80’li yıllarda New York City gezisinden sonra, grafiti’den daha farklı, benzersiz bir şey yapmak istedi. Kendi tarzını yarattı. Stencil-Grafiti böylece doğmuş oldu. Yani kendisi Stencil-Grafiti’nin babası sayılır. 1974 Bristol doğumlu*(1) sokak sanatçısının takma adı. Banksy’nin çalışmaları zincir e-postalara bile malzeme olmuştur. Bu adı daha önce duymamış olsanız da internette herhangi bir yerde bir çalışmasını görmüş olmanız oldukça yüksek bir ihtimal. Banksy bir röportajda “ne zaman hafiften orjinal bir iş çıkardığımı düşünsem, Blek le Rat’ın daha önce yaptığını öğreniyorum. Sadece 20 yıl kadar önce”*(2) demiştir.
Şimdi Grafiti-Stensil’den biraz uzaklaşacağız. Ana konumuz değişmeyecek, stensil’le devam ediyoruz. İki isimden daha bahsetmek istiyorum.
Shepard Fairey
1970*(1) doğumlu Shepard Fairey hiç grafiti yapmış mıdır bilmiyorum, André the Giant Has a Posse kampanyasıyla adını duyduk. Daha sonra 2008 yılında A.B.D. başkanlık seçimlerinde Barack Obama için hazırladığı posterle büyük bir üne kavuştu. Çalışmalarını görmelisiniz.
Logan Hicks
Kendisi çalışmalarında serigrafi tekniğinden stensil’e geçiş yapmış. Stensilleri spray tabancasıyla boyamakta. Değişik bir tekniği var. Kendisi, “bunu nasıl yapıyorsun? Spraylerken aşırı spraylemekten nasıl kaçınıyorsun?” gibi sorulardan bıkmış, resmi sitesinde sıkça sorulan sorular bölümünde bu konuya bir cevap getirmiş.
Bu yazı kendi araştırmanız için bir referans olarak kabul edilmelidir. Size ilham olabilecek isimleri sıralamaya çalıştım, umarım olmuştur. Eklemek istediğiniz olursa lütfen belirtin.
